Kupça almaq üçün nə etmək lazımdır? – 2025

1. Kupça nədir?

Kupça elə çıxarış deməkdir. Sadəcə kupça xalq arasında daha çox işlədilən və bilinən alınma sözdür. Kupça almaq üçün lazım olan sənədlər və rüsumlar barədə ətraflı izah verəcəyik. Çıxarış mülkiyyət hüququnu tam təsdiq edən rəsmi sənəddir. Daşınmaz əmlakın hüquqi sahibliyini təsdiq etmək və onun satışı, bağışlanması və ya irsə keçməsi üçün bu sənəd mütləq olmalıdır.

2. Kupça almaq üçün hansı sənədlər lazımdır?

Kupça almaq üçün aşağıdakı sənədlər lazımdır:

• Alqı-satqı müqaviləsi – notarius tərəfindən təsdiq olunmuş və əmlakın satışını təsdiq edən sənəd.
• Texniki pasport – əmlakın ölçü və xarakteristikalarını göstərən sənəd.
• Torpaq mülkiyyət sənədləri – əgər əmlakın torpaq sahəsi varsa, həmin torpağın mülkiyyətini təsdiq edən sənədlər.
• Tikinti icazəsi – əgər əmlak yeni tikilibsə və ya təmir olunubsa, bu icazə vacibdir.
• Şəxsiyyət vəsiqəsi – mülkiyyətçinin şəxsiyyətini təsdiq edən sənəd.

3. Kupça almaq üçün müraciət qaydası

• Müraciət etmək: İlk addım olaraq, Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidmətinə müraciət etmək lazımdır.
• Sənədlərin təqdim edilməsi: Yuxarıda qeyd olunan sənədləri təqdim edərək əmlakın qeydiyyatı üçün müraciət etmək.
• Rüsumun ödənilməsi: Qeydiyyat prosesinə başlamaq üçün tələb olunan dövlət rüsumlarını ödəmək. Bakı şəhərində daşınmaz əmlakın qeydiyyatı üçün rüsum 110 AZN. Regionlarda bu məbləğ 55 AZN təşkil edir. Əgər əmlakın yenidən qeydiyyatı (alqı-satqı və ya miras) tələb olunursa, əlavə rüsumlar da tətbiq oluna bilər.
• Yoxlama və qeydiyyat: Dövlət orqanı təqdim olunan sənədləri yoxlayır, əmlakın qeydiyyata alınması prosesini həyata keçirir.

4. Bir evə 2 nəfər kupça ala bilərmi?

Bəli. Əşya mülkiyyət hüququnda mülkiyyətçilərin hər birinin payı müəyyənləşdirilməklə (paylı mülkiyyət) və ya belə paylar müəyyənləşdirilmədən (birgə mülkiyyət) ümumi mülkiyyətdə ola bilər. Paylar bəllidirsə bu zaman payçılar ayrı ayrılıqda (bölgü planı əsasında notariatda təsdiq etməklə) hər kəs öz adına çıxarış ala bilər.

5. Kupça almaq üçün rüsumlar

Mənzil üzərində mülkiyyət hüquqlarının dövlət qeydiyyatına alınması barədə elektron çıxarışın (kupçanın) verilməsi üçün dövlət rüsumunun məbləği 50 manat təşkil edir.

Mənzilə çıxarış (kupça):

• 10 iş gününə verildikdə 36 manat;

• 7 iş gününə verildikdə 54 manat;

• 3 iş gününə verildikdə 72 manat;

• 1 iş gününə verildikdə isə 108 manat xidmət haqqı ödənilməlidir.

Mənzilə dair texniki sənədlərin (pasport və plan ölçü) verilməsi üçün 75 manat dövlət rüsumunun ödənilməsi tələb olunur.

6. Bələdiyyə sənədi olan torpağa kupça almaq

Qeyd edək ki, əgər 2007-ci ilin dekabrın 1-ə kimi bələdiyyə qərarı ilə sizə torpaq sahəsi ayrılıbsa, həmin qərar əsasında torpaq sahəsi üçün çıxarış (kupça) ala bilərsiniz.

Lakin 2007-ci ildən sonra verilən bələdiyyə qərarının heç bir hüquqi əhəmiyyəti olmadığı üçün torpaq sahəsinə həmin qərar əsasında çıxarış ala bilməzsiniz.

Belə ki, 2007-ci ildən sonra torpaq sahəsinin ayrılması ilə bağlı bələdiyyələr tərəfindən qərar qəbul edilməyib. Torpaq sahələrinin əldə olunması üçün siz torpaq hərracları və ya müsabiqələrində iştirak edib qalib olmalısınız.

2007-ci il dekabrın 1-ə kimi bələdiyyə sənədi ilə sizə ayrılan torpaq sahəsinə çıxarış almaq üçün Daşınmaz Əmlakın Kadastrı və Reyestri Publik Hüquqi Şəxsin müvafiq ərazi idarəsinə müraciət etməlisiniz.

Əgər həmin qurum sizə çıxarış verməkdən imtina edərsə, imtina cavabını aldığınız gündən 30 gün ərzində İnzibati Məhkəməyə müraciət edə bilərsiniz.

7. Kupça verilməsindən imtina edilib. Nə edə bilərəm?

Kupça verilməsindən imtina edildikdə kupça almaq üçün siz cavabdeh dövlət qurumunun yerləşdiyi ərazi üzrə inzibati məhkəməyə müraciət edə bilərsiniz.

Çıxarışın verilməsindən əsassız imtina edilərsə, bu barədə qərarı rəsmi qaydada aldığınız vaxtdan 30 gün müddətində məhkəmədə iddia qaldırmaq hüququnuz var.

Belə ki, İnzibati Prosessual Məcəlləyə əsasən çıxarışın verilməsi öhdəliyinin cavabdehin üzərinə qoyulmasını məhkəmədən tələb edə bilərsiniz. İnzibati məhkəməyə müraciət zamanı dövlət rüsumu nəzərdə tutulmur. Lakin müraciətin hüquqşünas və ya vəkil tərəfindən edilməsi daha məqsədə uyğun hesab olunur. Birinci instansiya məhkəməsinə müraciət zamanı bütün faktiki və hüquqi hallar ətraflı qeyd olunmalıdır. Əks halda iddianız təmin edilməyəcək və sonradan hüquqşünas və vəkillərə müraciət edən zaman əlavə xərclərlə üzləşəcəksiniz. Ona görə də, əvvəlcədən hüquqi yardım almaq tövsiyə olunur.

8. Kupça itərsə nə etmək olar?

Evin çıxarılışı (“kupça”) itdiyi təqdirdə, onu bərpa etmək üçün, ilk növbədə, bu barədə qəzetdə elan vermək lazımdır.

Qəzetdə elan verdikdən sonra ərazi polis orqanına müraciət etmək lazımdır. Vətəndaş evin “kupça”sının itməsi ilə bağlı Polisin Tapıntılar Bürosuna müraciət etməlidir. Əgər itirilən çıxarılış tapılmazsa, Bürodan arayış alınır. 

Bundan sonra vətəndaş qəzet elanı və arayışla birlikdə yeni kupça almaq üçün Daşınmaz Əmlakın qeydiyyat orqanına yaxınlaşmalıdır. Vətəndaş evin çıxarışının dublikatının verilməsi ilə bağlı ərizə yazır və sonra isə yeni “kupça” alır”.

9. Kupçanı yoxlamaq

Azərbaycan vətəndaşları daşınmaz əmlaka dair elektron çıxarışların həqiqiliyini onlayn rejimdə yoxlaya bilərlər. Vətəndaşlar daşınmaz əmlak alarkən bu xidmətdən istifadə etmələri tövsiyə olunur.

Buna görə ödəniş tələb olunmur. Sadəcə Elektron Hökumət Portalına daxil olaraq çıxarışın qeydiyyat və reyestr nömrələrini qeyd etmək lazımdır.